Τα παιδιά λατρεύουν να ακούν τις ίδιες ιστορίες ξανά και ξανά, αλλά και να φτιάχνουν τις δικές τους. Τους αρέσει ακόμη περισσότερο αν αφηγούμαστε την ίδια ιστορία με διαφορετικούς τρόπους, ή χρησιμοποιώντας διαφορετικά είδη σκηνικών.
Η χρήση σκηνικών και τραγουδιού είναι πολύ χρήσιμη για τα μικρά παιδιά, καθώς τα επιτρέπει να ενεργούν και να βιώνουν την ιστορία. Ένας τρόπος είναι να την δραματοποιούν με το σώμα τους, να μεταμφιέζονται, ή ακόμα να χρησιμοποιούν και κάποια αντικείμενα.
Όμως σήμερα θα εστιάσουμε σε έναν άλλο τρόπο, αυτόν με τον οποίο μπορούν να δημιουργήσουν “μικρόκοσμους” και να παίξουν αισθητηριακά πάνω σε μια επιφάνεια, με αφορμή ένα βιβλίο ή μια ιστορία. Άρα μπορούμε να πούμε, ότι ο ενήλικας δημιουργεί πάνω σε ένα τραπέζι, ή μια φωτοτράπεζα ή έναν καθρέφτη μια “πρόσκληση” για τα παιδιά.
Η “πρόσκληση” αυτή θα μπορούσε να είναι:
- Είτε ένα οργανωμένο κουτί – δίσκος με προτεινόμενα υλικά, τα οποία θα αποτελέσουν έμπνευση για τα παιδιά, για να δημιουργήσουν το δικό τους σκηνικό, πάνω σε μία επιφάνεια και μια δική τους ιστορία.
- Είτε ένα έτοιμο στημένο σκηνικό, σε μια επιφάνεια, για να προσκαλέσουν τα παιδιά να αφηγηθούν με έναν διαφορετικό τρόπο την ιστορία ενός βιβλίου ή να δημιουργήσουν μια δικιά τους.
ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
1) Στην περίπτωση του οργανωμένου κουτιού – δίσκου επιλέγουμε αντικείμενα τα οποία είτε μπορεί να είναι από το οικείο περιβάλλον των παιδιών, είτε οτιδήποτε πιστεύουμε ότι θα προκαλέσει την φαντασία τους, ώστε να σκεφτούν μια ιστορία και ταυτόχρονα να την στήσουν πάνω σε μία επιφάνια. Είναι σημαντικό εκτός από αντικείμενα να τοποθετούμε και πράγματα που θα προκαλέσουν το αισθητηριακό παιχνίδι (υφάσματα, άμμο, πετρούλες μικρές, ρύζι, σιμιγδάλι, ζυμαράκι κλπ)
Εδώ τα παιδιά μεταμόρφωσαν την φωτοτράπεζα σε ένα όμορφο “νησιώτικο χώρο” παιχνιδιού. Τα σουβενίρ των διακοπών έγιναν το έναυσμα, ώστε να εμπνευστούν μια δική τους ιστορία καθώς παίζουν με αυτά πάνω στην φωτοτράπεζα.
Συγκεκριμένα τους δόθηκε ένα κουτί με κάποια σουβενίρ της Ελλάδας, κάποια ζωάκια (από κεραμικό ή πέτρα), πετρώματα, βόλοι και αυτό το δέντρο από σύρμα και χάντρες.
Αρχικά έβγαλαν ένα – ένα τα αντικείμενα και τα παρατήρησαν. Επικεντρώθηκαν και σχολίασαν τα σουβενίρ, για τα οποία ζήτησαν έναν χάρτη, με σκοπό να βρούμε από που προέρχεται το καθένα. Επίσης αφιέρωσαν ώρα στο ορυκτό – αχάτη, για το οποίο έκαναν συνειρμούς με μοιάζει.
– Λάμπει όπως ο ήλιος. Είναι στρόγγυλο και μέσα του έχει κι άλλο στρόγγυλο, που σημαίνει ότι είναι κάτι πολύ ζεστό. (το λέει καθώς παρατηρεί το ορυκτό – αχάτη)
– Που το κατάλαβες αυτό, αφού δεν είναι ζεστό;
– Μα δες, είναι κίτρινο, φωτεινό και γύρω – γύρω από το μικρό στρόγγυλο έχει γραμμές, άρα ακτίνες. Και για δες καλά, πως φαίνονται οι γραμμές, είναι λες και βγαίνει ζέστη.
– Όμως εμένα πιο πολύ μου θυμίζει κομήτη.
– Ναι, είναι ένα πέτρωμα, είναι λογικό να σου θυμίζει κομήτη.
Στο τέλος αποφάσισαν, υποθετικά, να είναι ένας κομήτης, που έπεσε στο κέντρο της θάλασσας και πάνω στον οποίο φύτρωσε ένα δέντρο. Από κει και έπειτα ξεκίνησαν να στήνουν όλο το περιβάλλον και να αναπτύσσουν την ιστορία τους.
(Η δράση αυτή έγινε με παιδιά που βρίσκονται στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. )
2) Όσον αφορά την περίπτωση της πρόσκλησης – έτοιμου σκηνικού πάνω σε μια επιφάνια, με αφορμή ένα βιβλίο, η διαδικασία είναι η εξής: Αρχικά αναζητάμε μέσα από τις σελίδες του βιβλίου σημεία στα οποία θέλουμε να επικεντρωθούμε και προσπαθούμε να βρούμε με τι αντικείμενα και πράγματα θα τα παρομοιάσουμε. Οι κύριοι χαρακτήρες είναι μια καλή ιδέα για να ξεκινήσουμε. Μετά ψάχνουμε κάτι που αντιπροσωπεύει το σκηνικό και φροντίζουμε να χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον ένα αισθητήριο στοιχείο.
Ένα πολύ απλό παράδειγμα είναι η συγκεκριμένη περίπτωση, όπου με αφορμή το βιβλίο “The rainbow fish”, στήσαμε πάνω στην φωτοτράπεζα την αφήγησή μας.
Πήραμε τους ήρωες του βιβλίου, τους σχεδιάσαμε και τους κόψαμε, έτσι ώστε να τους τοποθετήσουμε πάνω στην φωτοτράπεζα. Επίσης βάλαμε σιμιγδάλι (αντί για άμμο) και κοχύλια για να δώσουμε την αίσθηση του βυθού και ταυτόχρονα να προκαλέσουμε το αισθητηριακό παιχνίδι. Έπειτα καθώς διαβάζαμε την ιστορία του βιβλίου παίζαμε με τους ήρωες μέσα στο “βυθό”.
Αφήνουμε την πρόσκληση έξω για μερικές μέρες ώστε τα παιδιά να μπορούν να επιστρέψουν σε αυτήν και να συνεχίσουν να εξερευνούν, να παίζουν και να αναδημιουργούν ή να επεκτείνουν την ιστορία.
(Η δράση αυτή έγινε με παιδί 23 μηνών.)
Tip: Μερικές φορές, όταν η δράση- παιχνίδι γίνεται διάσπαρτη σε όλο το χώρο, τα παιδιά χάνουν την εστίαση και το ενδιαφέρον τους. Η απλοποίηση της δράσης ώστε να χωράει σε μία συγκεκριμένη επιφάνεια μπορεί να βοηθήσει ορισμένα παιδιά να εστιάσουν καλύτερα, να επικεντρωθούν και να είναι πιο ήρεμα.
Μπορείτε να επισκεφτείτε το κατάστημα του for kids https://for-kids.gr/shop/ για να βρείτε διάφορες επιφάνειες πάνω στις οποίες μπορείτε να δημιουργείται τους δικού σας “μικρόκοσμους” και να πλάσετε τις δικές σας ιστορίες.